Anthoni van Noordt (geboren in circa 1619 in Schagen) maakte deel uit van een geslacht van musici en schilders in Amsterdam. Zijn vader (Sybrand van Noordt sr.) was beiaardier. In 1652 werd hij benoemd tot stadsorganist te Amsterdam als organist van de Nieuwezijds Kapel als opvolger van zijn broer Jacobus, die organist werd van de Oude Kerk. In 1664 werd Anthoni organist van de Nieuwe Kerk. Die betrekking behield hij tot 1673. In 1659 verscheen zijn bundel “Tabulatuur-boeck van Psalmen en Fantasyen”. Hierin vinden we de enig bekende werken van Anthoni van Noordt: 10 psalmen en 6 fantasieën voor orgel. De stukken behoren tot het beste wat er in de 17e eeuw in Nederland is geschreven. Ze staan nog geheel in de traditie van Jan Pieterszoon Sweelinck. Constantijn Huygens heeft zich wel eens minder gunstig uitgelaten over deze stukken, die hij kennelijk als “ouderwets” bestempelde. Desniettegenstaande is het boek uniek, enerzijds omdat er maar weinig Nederlandse orgelmuziek uit de Gouden Eeuw is overgeleverd en bovenal omdat de psalmbewerkingen en fantasieën van gedegen kwaliteit zijn. Van Noordt heeft in zijn psalmbewerkingen de teksten nauwgezet gevolgd. Per regel heeft hij de tekst in zijn muzikale taal tot uitdrukking gebracht: een belangrijk aspect dat spelers en luisteraars zich goed moeten realiseren.
De orgelwerken werden uitgevoerd door de volgende organisten:
Ad van Pelt, Christiaan Ingelse, Cees van der Poel, Gerard de Wit, Jeroen de Haan, Kees Bruggeman, Koos Damman, Robert Hogenboom en Sjaak Warnaar.
De afgelopen tijd stond dit werk van Anthoni van Noordt op de programma’s:
2021
17 september – Psalm 15 – Torenpleinkerk – Vleuten – Ad van Pelt, orgel
Het “Tabulatuurboeck van Psalmen en Fantasyen”, zoals het werd uitgevoerd tijdens de concerten van het “Bachfestival Woerden” (alleen de meest recente uitvoering):
| Nr. | Werk | Jaar | Organist |
|---|---|---|---|
| Psalmen | |||
| 1 | Psalm 15 [1 vers] | 2021 | Ad |
| 2 | Psalm 38 [5 verzen] | 2014 | Jeroen |
| 3 | Psalm 6 [5 verzen] | 2012 | Kees |
| 4 | Psalm 7 [3 verzen] | 2011 | Koos |
| 5 | Psalm 2 [3 verzen] | 2012 | Gerard |
| 6 | Psalm 50 [4 verzen] | 2011 | Jeroen |
| 7 | Psalm 119 [8 verzen] | 2012 | Cees |
| 8 | Psalm 116 [6 verzen] | 2012 | Sjaak |
| 9 | Psalm 22 [3 verzen] | 2012 | Robert |
| 10 | Psalm 24 [3 verzen] | 2011 | Christiaan |
| Fantasyen | |||
| 11 | Fantasia 1 | 2011 | Ad |
| 12 | Fantasia 2 | 2012 | Cees |
| 13 | Fantasia 3 | 2013 | Sjaak |
| 14 | Fantasia 4 | 2012 | Jeroen |
| 15 | Fantasia 5 | 2012 | Cees |
| 16 | Fantasia 6 | 2013 | Jeroen |
Hieronder nog enige aandacht voor Constantijn Huygens, tijdgenoot van Anthoni van Noordt :
Constantijn Huygens (1596-1687)
Constantijn Huygens was een diplomaat, geleerde, dichter en musicus van grote betekenis. Hij publiceerde in 1647 zijn “Pathodia sacra ed profana”, een bundel met 20 Latijnse psalmen en 12 Italiaanse wereldlijke liederen en 7 franse wereldlijke liederen. Het zijn liederen die bij voorkeur met luit dienen te worden begeleid, ze kunnen echter ook goed met klavecimbel of spinet worden uitgevoerd (eventueel met orgel).
De “Pathodia sacra ed profana” van Huygens tijdens het Bachfestival Woerden
De volgende organisten verleenden medewerking:
Ad van Pelt en Geerten Liefting.
Bovendien:
Geertje van Wijngaarden (sopraan), Jurriaan Grootes (bas), Marjolein de Graaff (sopraan), Roel Otten (barokcello), Wim Looyestijn (bariton)
* geeft aan dat het werk werd uitgevoerd op klavecimbel of spinet
| Nr. | Werk | Jaar | Musici |
|---|---|---|---|
| Pathodia sacra | |||
| I | Multi dicunt animae meae (Psalm 3:3-4) | .. | .. |
| II | Domine ne in furore tuo (Psalm 6:2-4) | .. | .. |
| III | Usquequo Domine (Psalm 13:1-4) | .. | .. |
| IV | Domine Deus meus (Psalm 30:3-5) | 2018 | Wim Ad * |
| V | Avertisi faciem (Psalm 30:8-9,11) | 2010 | Jurriaan Ad * |
| VI | Dilataverunt super me (Psalm 35:21-22) | .. | .. |
| VII | Ab omnibus iniquitatibus (Psalm 39:9-11) | .. | .. |
| VIII | Sitivit anima mea (Psalm 42:3) | 2008 | Marjolein Geerten |
| IX | Quare tristis es (Psalm 42:6-7) | 2009 | Jurriaan Ad |
| X | Iniquitatem meam ego cognovi (Psalm 51:5-6) | 2009 | Marjolein Ad |
| XI | Domine spes mea (Psalm 71:5,9,22) | 2019 | Wim Ad |
| XII | In quo corriget (Psalm 119:9-10) | 2019 | Wim Ad |
| XIII | Cognovi Domine (Psalm 119:75-76) | 2010 | Geertje Roel Ad |
| XIV | Quomodo delexi (Psalm 119:97, 102-103) | .. | .. |
| XV | Erravi, Domine, sicut (Psalm 119:176) | 2008 | Marjolein Geerten |
| XVI | Laetatus sum (Psalm 122:1-3) | 2018 | Wim Ad * |
| XVII | De profundis clamavi (Psalm 130:1-3,5) | .. | .. |
| XVIII | Confitebor tibi (Psalm 138:1-2) | .. | .. |
| XIX | Proba me Deus (Psalm 139:23-24) | .. | .. |
| XX | Memor fui dierum antiquorum (Psalm 148:5-6) | .. | .. |
| Pathodia profana | |||
| XXI | Se la doglia, e’l martire [Morte dolce] | 2010 | Marjolein Ad * |
| XXII | Sospir, che del bel petto [Sospiro della sua Donna] | .. | .. |
| XXIII | Temer, Donna, non dei [Amor secreto] | 2009 | Marjolein Ad |
| XXIV | Quel neo, quel vago neo [Neo di bel volto] | .. | .. |
| XV | O chiome erranti [Errori di bella chioma] | .. | .. |
| XXVI | Orsa bella e crudele [Caccia amorosa] | .. | .. |
| XXVII | Con la candida man [Aria] | .. | .. |
| XXVIII | Già ti chiesi un sospir [Madrigale] | .. | .. |
| XXIX | A dispetto de’ venti [Serenata] | .. | .. |
| XXX | Che rumore sento fuore [Riposta dalla finestra] | .. | .. |
| XXXI | Deh, s’a tanto beltà [I sospiri d’Ergasto] | .. | .. |
| XXXII | Va, donna ingrata [Aria] | .. | .. |
| XXXIII | Que ferons-nous [Air en ma pathodie] | 2010 | Jurriaan Ad * |
| XXXIV | Graves tesmoins de mes délices [Air en ma pathodie imprimée] | 2010 | Geertje Roel Ad |
| XXXV | Vous me l’aviez bien dit [Air en ma pathodie] | 2009 | Jurriaan Ad |
| XXXVI | Quoy Clorinde, tu pars [Air] | .. | .. |
| XXXVII | Tu te trompes, Philis [Air dans ma pathologie] | 2010 | Marjolein Ad * |
| XXXVIII | J’ai veu le point du jour [Aubade] | .. | .. |
| XXXIX | Ne crains point le serein [Serenade] | .. | .. |
Ad van Pelt 