Anthoni van Noordt (geboren in circa 1619 in Schagen) maakte deel uit van een geslacht van musici en schilders in Amsterdam. Zijn vader (Sybrand van Noordt sr.) was beiaardier. In 1652 werd hij benoemd tot stadsorganist te Amsterdam als organist van de Nieuwezijds Kapel als opvolger van zijn broer Jacobus van Noordt, die organist werd van de Oude Kerk. In 1664 werd Anthoni organist van de Nieuwe Kerk. Die betrekking behield hij tot 1673. In 1659 verscheen zijn bundel “Tabulatuur-boeck van Psalmen en Fantasyen”. Hierin vinden we de enig bekende werken van Anthoni van Noordt: 10 psalmen en 6 fantasieën voor orgel. De stukken behoren tot het beste wat er in de 17e eeuw in Nederland is geschreven. Ze staan nog geheel in de traditie van Jan Pieterszoon Sweelinck. Constantijn Huygens heeft zich wel eens minder gunstig uitgelaten over deze stukken, die hij kennelijk als “ouderwets” bestempelde. Desniettegenstaande is het boek uniek, enerzijds omdat er maar weinig Nederlandse orgelmuziek uit de Gouden Eeuw is overgeleverd en bovenal omdat de psalmbewerkingen en fantasieën van gedegen kwaliteit zijn. Van Noordt heeft in zijn psalmbewerkingen de teksten nauwgezet gevolgd. Per regel heeft hij de tekst in zijn muzikale taal tot uitdrukking gebracht: een belangrijk aspect dat spelers en luisteraars zich goed moeten realiseren. De muziek van Anthoni van Noordt is het waard om in het centrum van de aandacht te staan. In totaal zijn er 16 orgelwerken van Anthoni van Noordt.
Tussen 2011 en 2014 werden de complete werken van Anthoni van Noordt uitgevoerd (meest recente uitvoering):
8 juni 2011 – Grote Kerk – Oosthuizen – Ad van Pelt – Fantasia 1 + Psalm 15
6 juli 2011 – Petruskerk – Woerden – Koos Damman – Psalm 7
10 augustus 2011 – Petruskerk – Woerden – Jeroen de Haan – Psalm 50
25 augustus 2011 – Petruskerk – Woerden – Christiaan Ingelse – Psalm 24
21 juni 2012 – Petruskerk – Woerden – Robert Hoogenboom – Psalm 22
11 juli 2012 – Petruskerk – Woerden – Gerard de Wit – Psalm 2
18 juli 2012 – Petruskerk – Woerden – Cees van der Poel – Fantasia 2 + Psalm 119 + Fantasia 5
15 augustus 2012 – Petruskerk – Woerden – Jeroen de Haan – Fantasia 4
8 september 2012 – Maranathakerk – Woerden – Kees Bruggeman – Psalm 6
22 september 2012 – Hervormde Kerk – Nieuwkoop – Sjaak Warnaar – Psalm 116
28 augustus 2013 – Petruskerk – Woerden – Jeroen de Haan – Fantasia 6
18 oktober 2013 – Petruskerk – Woerden – 20.00 uur – Sjaak Warnaar – Fantasia 3
2 juli 2014 – Petruskerk – Woerden – 12.00 uur – Jeroen de Haan – Psalm 38
Het “Tabulatuurboeck van Psalmen en Fantasyen” van Anthoni van Noordt op de programma’s van het Bachfestival Woerden
| Nr. | Werk | Jaar | Organist |
|---|---|---|---|
| 1 2 3 4 5 | Psalm 15 [1 vers] Psalm 38 [5 verzen] Psalm 6 [5 verzen] Psalm 7 [3 verzen] Psalm 2 [3 verzen] | 2011 2014 2012 2011 2012 | Ad van Pelt Jeroen de Haan Kees Bruggeman Koos Damman Gerard de Wit |
| 6 7 8 9 10 | Psalm 50 [4 verzen] Psalm 119 [8 verzen] Psalm 116 [6 verzen] Psalm 22 [3 verzen] Psalm 24 [3 verzen] | 2011 2012 2012 2012 2011 | Jeroen de Haan Cees van der Poel Sjaak Warnaar Robert Hoogenboom Christiaan Ingelse |
| 11 12 13 14 15 16 | Fantasia 1 Fantasia 2 Fantasia 3 Fantasia 4 Fantasia 5 Fanatsia 6 | 2011 2012 2013 2012 2012 2013 | Ad van Pelt Cees van der Poel Sjaak Warnaar Jeroen de Haan Cees van der Poel Jeroen de Haan |
| Totaal aantal pagina’s |
Hieronder nog enige aandacht voor Constantijn Huygens, tijdgenoot van Anthoni van Noordt :
Constantijn Huygens (1596-1687)
Constantijn Huygens was een diplomaat, geleerde, dichter en musicus van grote betekenis. Hij publiceerde in 1647 zijn “Pathodia sacra ed profana”, een bundel met 20 Latijnse psalmen en 12 Italiaanse wereldlijke liederen en 7 franse wereldlijke liederen. Het zijn liederen die bij voorkeur met luit dienen te worden begeleid, ze kunnen echter ook goed met klavecimbel of spinet worden uitgevoerd (eventueel met orgel).
De “Pathodia sacra ed profana” van Huygens tijdens het Bachfestival Woerden
| Nr. | Werk | Jaar | Musici |
|---|---|---|---|
| Pathodia sacra | |||
| I | Multi dicunt animae meae (Psalm 3:3-4) | ||
| II | Domine ne in furore tuo (Psalm 6:2-4) | ||
| III | Usquequo Domine (Psalm 13:1-4) | ||
| IV | Domine Deus meus (Psalm 30:3-5) | 2018 | Wim Looyestijn, bariton Ad van Pelt, klavecimbel |
| V | Avertisi faciem (Psalm 30:8-9,11) | 2010 | Jurriaan Grootes, bas Ad van Pelt, spinet |
| VI | Dilataverunt super me (Psalm 35:21-22) | ||
| VII | Ab omnibus iniquitatibus (Psalm 39:9-11) | ||
| VIII | Sitivit anima mea (Psalm 42:3) | 2008 | Marjolein de Graaff, sopraan Geerten Liefting, orgel |
| IX | Quare tristis es (Psalm 42:6-7) | 2009 | Jurriaan Grootes, bas Ad van Pelt, orgel |
| X | Iniquitatem meam ego cognovi (Psalm 51:5-6) | 2009 | Marjolein de Graaff, sopraan Ad van Pelt, orgel |
| XI | Domine spes mea (Psalm 71:5,9,22) | 2019 | Wim Looyestijn, bariton Ad van Pelt, orgel |
| XII | In quo corriget (Psalm 119:9-10) | 2019 | Wim Looyestijn, bariton Ad van Pelt, orgel |
| XIII | Cognovi Domine (Psalm 119:75-76) | 2010 | Geertje van Wijngaarden, sopraan Roel Otten, barokcello Ad van Pelt, orgel |
| XIV | Quomodo delexi (Psalm 119:97, 102-103) | ||
| XV | Erravi, Domine, sicut (Psalm 119:176) | 2008 | Marjolein de Graaff, sopraan Geerten Liefting, orgel |
| XVI | Laetatus sum (Psalm 122:1-3) | 2018 | Wim Looyestijn, bariton Ad van Pelt, klavecimbel |
| XVII | De profundis clamavi (Psalm 130:1-3,5) | ||
| XVIII | Confitebor tibi (Psalm 138:1-2) | ||
| XIX | Proba me Deus (Psalm 139:23-24) | ||
| XX | Memor fui dierum antiquorum (Psalm 148:5-6) | ||
| Pathodia profana | |||
| XXI | Se la doglia, e’l martire [Morte dolce] | 2010 | Marjolein de Graaff, sopraan Ad van Pelt, spinet |
| XXII | Sospir, che del bel petto [Sospiro della sua Donna] | ||
| XXIII | Temer, Donna, non dei [Amor secreto] | 2009 | Marjolein de Graaff, sopraan Ad van Pelt, orgel |
| XXIV | Quel neo, quel vago neo [Neo di bel volto] | ||
| XV | O chiome erranti [Errori di bella chioma] | ||
| XXVI | Orsa bella e crudele [Caccia amorosa] | ||
| XXVII | Con la candida man [Aria] | ||
| XXVIII | Già ti chiesi un sospir [Madrigale] | ||
| XXIX | A dispetto de’ venti [Serenata] | ||
| XXX | Che rumore sento fuore [Riposta dalla finestra] | ||
| XXXI | Deh, s’a tanto beltà [I sospiri d’Ergasto] | ||
| XXXII | Va, donna ingrata [Aria] | ||
| XXXIII | Que ferons-nous [Air en ma pathodie] | 2010 | Jurriaan Grootes, bas Ad van Pelt, spinet |
| XXXIV | Graves tesmoins de mes délices [Air en ma pathodie imprimée] | 2010 | Geertje van Wijngaarden, sopraan Roel Otten, barokcello Ad van Pelt, orgel |
| XXXV | Vous me l’aviez bien dit [Air en ma pathodie] | 2009 | Jurriaan Grootes, bas Ad van Pelt, orgel |
| XXXVI | Quoy Clorinde, tu pars [Air] | ||
| XXXVII | Tu te trompes, Philis [Air dans ma pathologie] | 2010 | Marjolein de Graaff, sopraan Ad van Pelt, spinet |
| XXXVIII | J’ai veu le point du jour [Aubade] | ||
| XXXIX | Ne crains point le serein [Serenade] |
