Musicologie

Hier volgen enkele artikelen betreffende de muziekwetenschap die zijn geschreven en samengesteld door drs. J.A. van Pelt.

Het orgel in Parijs, van de twaalfde eeuw tot 1437

A. Het Portatief Uit allerlei bronnen (zowel iconografische als literaire) kunnen we opmaken, dat het portatief vanaf de 12e eeuw bij het musiceren veelvuldig werd gebruikt. We kunnen derhalve gevoeglijk stellen, dat in deze eeuw een ware bloeiperiode van het onderhavige instrument aanving, welke tot in de 16e eeuw zou voortduren.Eén van de vroegste voorstellingen…

Aspecten van de “Schübler-Choräle” van Johann Sebastian Bach

door drs. J.A. van PeltGeschreven in het Bachjaar 1985 in het kader van mijn studie muziekwetenschap aan de Universiteit Utrecht In de laatste jaren van het leven van Johann Sebastian Bach publiceerde diens leerling Johann Georg Schübler een bundel met Sechs Choräle von verschiedener Art, auf einer Orgel mit 2 Clavieren und Pedal vorzuspielen, verfertigt von Johann Sebastian…

De cantus firmi in de Noord- en Midden-Duitse koraalbewerkingen

De cantus firmi in de Noord- en Midden-Duitse koraalbewerkingen voor orgel van 1625 tot 1750door drs. J.A. van Pelt Dit artikel richt in eerste instantie de aandacht op het gebruik van koraalmelodieën in de Noord- en Midden-Duitse orgelliteratuur van circa 1625 tot 1750. Wanneer we deze koraalmelodieën nader gaan beschouwen, dan zal spoedig blijken dat…

Liedvariaties van William Byrd (1543-1623)

door drs. J.A. van Pelt VirginalistenHet klavierspel in Engeland bereikte gedurende de regeringsperiode van Queen Elisabeth (1558-1603) een hoog niveau, met name door het werk van William Byrd. Niet alleen in de genoemde periode, maar ook al eerder genoot de klaviermuziek in Engeland een buitengewone populariteit, méér dan waar ook in Europa. Deze brede belangstelling…

Heinrich Scheidemann, musicus te Hamburg

door drs. J.A. van Pelt De componist en organist Heinrich Scheidemann (1596-1663) werd ruim 400 jaar geleden geboren in Dithmarschen, ongeveer 100 km ten Noordwesten van Hamburg. Hij was de zoon van de organist David Scheidemann, die omstreeks 1604 organist werd van de Katharinakerk te Hamburg. De Hamburgse OrganistenmakerDe bekende organist Jan Pieterszoon Sweelinck te…

De solo-cantates van Bruhns

door drs. J.A. van Pelt Naast enkele orgelwerken zijn er twaalf vocale werken die met een redelijke mate van zekerheid aan Bruhns kunnen worden toegeschreven. Hiervan zijn er tien te vinden zijn in de zogenaamde “Bokemeyer-Sammlung” (Deutsche Staatsbibliothek Berlin, Sammelband Mus. ms. 30101). Het betreft een belangrijke verzameling met handschriften met Noord-Duitse vocale muziek, aangelegd door Georg Österreich. Deze…

Orgelbouw in Noord-Duitsland in de vroegbarok

door drs. J.A. van Pelt 1. De orgelbouwersfamilie BeckDe familie Beck was gedurende de gehele zestiende eeuw in Midden-Duitsland werkzaam. De eerste telg van de familie die onze aandacht vraagt als orgelbouwer, was Hans Beck. We kennen zijn naam, evenals de naam van zijn zoon Anton, die ook werkzaam was in het vak, maar over de instrumenten…