Over het leven en werk van Johann Nikolaus [Nicolaus] Hanff is weinig bekend. Hij werd geboren in Wechmar (Thüringen) op 25 september 1665. Als organist en componist maakte hij deel uit van de Noord-Duitse school. Aanvankelijk werkte hij als muziekleraar in Hamburg. In deze periode gaf hij onder meer van 1688 tot 1692 klavecimbel- en compositieles aan de toen nog jonge Johann Mattheson (1681-1764). Mattheson was bij aanvang van de lessen nog maar zeven jaar! Later zou hij uitgroeien tot één van de bekendste muziektheoretici uit de Duitse Barok, als begenadigd componist en bovendien als vriend van Georg Friedrich Händel, met wie hij geruime tijd samenwerkte. Nadien bekleedde Hanff diverse posten als kerkmusicus. Zo was hij onder meer organist aan het hof in Eutin, het hof van de prins-bisschop van Lüneburg. Na het overlijden van de bisschop en na de opheffing van het hof, waarschijnlijk in 1705, keerde hij met zijn vrouw terug naar Hamburg. Aldaar werden zijn beide kinderen geboren in 1706 en 1711. In augustus 1711 werd hij benoemd tot organist van de Domkerk te Schleswig (Sleeswijk), maar hij overleed reeds enkele maanden later, namelijk op 25 december 1711. Van Hanff bleven slechts zes orgelwerken (koraalbewerkingen) en drie cantates bewaard.
Op 3 augustus 2011 werden de complete orgelwerken van Hanff in de Grote of Sint Janskerk te Gouda uitgevoerd door Ad van Pelt. Op 1 oktober 2011 werd deze cyclus nogmaals gespeeld, in de Petruskerk te Woerden. Op 8 oktober 2011 was er een derde integrale, ditmaal in de Waalse Kerk te Leiden.
De orgelwerken van Hanff, met de meest recente uitvoering: